Door COVID-19 moest Thierry Janssen noodgedwongen de lokalen sluiten van de school die hij in Brussel had opgericht. Gelukkig kon hij de afgelopen maanden terecht in Silversquare, waar hij een reeks cursussen in de "Atlantis"-zaal in Bailli gaf. Op 29 april vertelt hij meer in detail over zijn leerproces in een videoconferentie vanuit SQ Bailli (link om in te schrijven). Hier is alvast een voorproefje.
Ben jij een man die van vele markten thuis is?
Na 20 jaar als chirurg gewerkt te hebben, stond ik een jaar lang (!) aan het hoofd van het merk Emporio Armani in Parijs. Daarna ben ik psychotherapeut geworden. Daardoor ben ik beginnen te schrijven, les te geven en heb ik uiteindelijk de École de la Posture Juste (EDLPJ) opgericht. Iets overbrengen maakt me namelijk het allergelukkigst. Eerst richtte de school zich op verplegend personeel. Vandaag komen er heel wat professionals uit andere sectoren naartoe, heel veel ondernemers ook.
Deze herfst ontdekte je voor het eerst een coworkingruimte. Wat vond je ervan?
De energie stroomt op een heel organische manier door de werkruimtes. De sfeer is er een van flexibiliteit, openheid en verbondenheid. Hier werd ik warm van. De muren onthouden alles en houden de energie vast die hier ontstaat. Ik merkte het meteen toen ik binnenkwam. Je ervaart tegelijk structuur en licht, concentratie en beweging. Het bruist er van leven!
Staat een coworkingruimte de verbinding met jezelf in de weg?
Dat heb ik niet zo ervaren bij Silversquare. Uiteraard is er beweging en lawaai. Maar je kunt je onderdompelen in deze sfeer en tegelijk verbonden blijven met de stilte in jezelf. Stilte betekent niet dat er geen lawaai mag zijn. Het is de ruimte waarin lawaai opduikt en weer verdwijnt. Het is de essentie van onze aanwezigheid in de wereld, de aard van ons bewustzijn. Want het bewustzijn denkt niet, maar neemt alleen waar. Het kan enkel in ons ontluiken als we met een open hart leven. Dit vraagt om aanwezig te zijn, zonder oordeel, en te verwelkomen wat er is. Ik vind dat een coworkingruimte deze openheid bevordert.
Welke aanpak raad je aan in deze moeilijke tijden?
Eerst en vooral: een ontluikend bewustzijn stimuleren. Deze periode wakkert onze grote existentiële angsten aan: de angst om geconfronteerd te worden met ongemak en de dood, de angst om niet genoeg geld te hebben en te vereenzamen, de angst om je te moeten onderwerpen aan de wil van iemand anders om te kunnen blijven bestaan of de angst om de controle over anderen en onze omgeving te verliezen. Meestal reageren we met gedrag dat helaas weer uitmondt in dat wat we net vreesden. Dat noemen we neurose. Ons neurotische gedrag veroorzaakt veel spanning, conflict, scheiding en lijden.
Zodra we ons hiervan bewust worden, kunnen we ons aanpassen en een andere realiteit creëren. Elk van deze angsten wekt gevoelens op en zorgt dus voor een beweging van energie in ons lichaam. Het is heel belangrijk om in contact te staan met je lichaam. Om dit te doen, raad ik aan diep adem te halen. Hierdoor creëren we opnieuw een evenwicht in onze hersenen tussen de zones die angst en spanning opwekken, en de zones waar positiviteit en ontspanning ontstaan.
Zoals ik al zei, het bewustzijn staat niet gelijk aan een denkende geest. Om ons bewustzijn te doen ontluiken, moeten we onze geest tot rust brengen. Dat is niet zo simpel, omdat wij van jongs af aan al geconditioneerd zijn om de voorkeur te geven aan denken. Persoonlijk ken ik niks beters om de geest te kalmeren dan mediteren. Je aandacht reguleren, in het hier en nu. Beter nog, mediteren in een lichaam in beweging. Yoga of qi gong zijn hier perfect voor.
Heb jij een miraculeus recept voor geluk?
Ik heb het liever over tot ontplooiing komen dan over geluk. Net zoals ik het liever over joie de vivre heb dan over tevreden zijn. Uit ernstig onderzoek blijkt dat het beste van jezelf kunnen tonen, met het oog op een groter project dan onszelf, in verbondenheid met anderen - dat dit je vervult en blij maakt. We zoeken het geluk vaak door spullen te verzamelen en ons te onderscheiden van anderen.
Heb jij ook moeilijke momenten beleefd?
Ongetwijfeld, zoals iedereen. Ik heb dierbaren verloren, ik heb me niet altijd aanvaard gevoeld, ik heb momenten doorgesparteld waarin ik mezelf grondig professioneel in vraag stelde en heb spirituele crisissen doorgemaakt. Op een bepaald moment heb ik me moeten afzonderen om wat afstand te nemen.
Veel mensen met een burn-out of depressie moeten zich noodgedwongen afzonderen. Ik denk dat je beter uit jezelf, vrijwillig, een pauze inlast vóór je ziek wordt. Je moet je niet noodzakelijk isoleren om je af te zonderen. Je kunt in jezelf een innerlijke ruimte creëren waar het ontloken bewustzijn objectief en zonder oordeel vaststelt wat ons leven nu daadwerkelijk betekent.
Heb je tips voor de ondernemers die dit lezen?
In onzekere tijden vol verandering, zoals nu, denk ik dat het belangrijk is om onszelf eraan te herinneren dat onze hersenen een motivatie- en beloningssysteem hebben dat afhankelijk is van dopamine. Zoals de naam aangeeft, geeft deze neurotransmitter ons de ‘dope’ en de energie om onze projecten tot een goed einde te brengen.
Het erge is dat, als onze plannen niet lukken, het dopaminegehalte afneemt. Dit gaat gepaard met een kelderende energie en depressieve gevoelens. We komen dan in de verleiding om nieuwe projecten op te starten om ons dopaminegehalte op te krikken. Dit kan een echte verslaving worden. Als onze projecten helaas niet realistisch zijn, raakt de dopamine uitgeput na zoveel ontgoocheling. Depressie krijgt dan vaste voet aan de grond. Het is dus heel belangrijk om geen te langlopende of ambitieuze projecten voor ogen te houden ten opzichte van de realiteit van het moment. Dat betekent niet dat we ons niks meer mogen inbeelden of dromen. Wel moeten we hierbij rekening houden met de omstandigheden en niet te lang op voorhand beslissen wat het resultaat van onze projecten zou moeten zijn. We moeten flexibel blijven en ons aanpassen aan de veranderende situatie.
Wat zijn de toekomstperspectieven?
De toekomst bestaat nog niet, die gaan we net creëren. Hoe bewuster we zijn van wat er in onszelf en rondom ons speelt, hoe beter we onze neurose kunnen zien, hoe meer we ons zullen kunnen aanpassen en dus hoe meer we vandaag correct zullen kunnen handelen. We zullen ons dan veel respectvoller gedragen tegenover het leven in onszelf en rondom ons.
Thierry Janssen schreef meerdere boeken. Het laatste getiteld “La posture juste” verscheen in 2020 bij uitgeverij L’Iconoclaste.